با این روش، کارکرد صندلی اداری خود را تخمین بزنید!
صندلی اداری شاید در نگاه اول وسیله‌ای ساده به نظر برسد اما در واقع جزو اصلی‌ترین ابزارهای محیط‌های کاری است. کارمندان و مدیران ساعت‌های طولانی روی آن می‌نشینند، جلسات روی آن برگزار می‌شود و بسیاری از فعالیت‌های روزانه به وجود آن وابسته است. از همین رو، سلامت و دوام صندلی اداری نه‌تنها روی راحتی افراد بلکه بر بهره‌وری و حتی سلامت جسمی مانند کمر و ستون فقرات اثر مستقیم دارد. پرسشی که معمولا پیش می‌آید این است؛ کارکرد صندلی اداری چقدر است، چه مدت عمر می‌کند و از کجا بفهمیم زمان تعویض یا تعمیر آن رسیده است؟ برای رسیدن به پاسخ، روش‌های مختلفی وجود دارد. از روش‌های ساده و تجربی گرفته تا راهکارهای هوشمندانه. در این مقاله از مجله اکوآفیس به یک روش هوشمندانه و چند روش پیشنهادی دیگر اشاره خواهیم کرد که برای کاربران عادی در ایران کاملا قابل درک و کاربردی است.
روش هوشمندانه: استفاده از شاخص کارکرد صندلی اداری
یک راه خلاقانه برای تخمین طول عمر صندلی، تعریف یک شاخص ساده به نام شاخص کارکرد صندلی (Chair Performance Index – CPI) است. این شاخص مانند کیلومترشمار در خودرو عمل می‌کند اما برای صندلی طراحی می‌شود. نحوه‌ی محاسبه به این صورت است.
- تعداد ساعات استفاده روزانه: چند ساعت در روز روی صندلی می‌نشینید؟ مثلا ۸ ساعت.
- وزن کاربر: صندلی‌ها برای وزن‌های متفاوت طراحی می‌شوند. اگر وزن کاربر بیش از استاندارد توصیه‌شده باشد، عمر صندلی کاهش می‌یابد.
- سال کارکرد صندلی: تعداد سال‌هایی که صندلی مورد استفاده قرار گرفته است تقسیم بر 2. اگر یک صندلی به تازگی استفاده می‌شود، این عدد 0.5 است و اگر سال قبل خریداری شده، این عدد 1 خواهد بود.
- کیفیت ساخت صندلی: برندهای معتبر معمولا عمر بیشتری دارند. به عنوان مثال یک صندلی با استاندارد BIFMA بین‌المللی به طور متوسط ۷ تا ۱۰ سال عمر می‌کند. اگر صندلی از یک برند معتبر بود، عدد ردیف 3 را به جای تقسیم بر 2، تقسیم بر 3 کنید.
- شرایط نگهداری: اگر از صندلی در محیط‌های مرطوب یا گرد و خاک‌دار استفاده شود، عمر آن کاهش می‌یابد. در این صورت، نباید سال کارکرد را تقسیم بر 2 کنید.
فرمول محاسبه شاخص کارکرد صندلی اداری
شاخص کارکرد صندلی = (ساعات استفاده روزانه × وزن کاربر) × ضریب کیفیت (سال کارکرد صندلی ضربدر شاخص های عنوان شده در ردیف های 3 الی 5)
- اگر شاخص کمتر از ۱۵۰۰ باشد: صندلی در شرایط خوبی است.
- اگر بین ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ باشد: احتمالا در ۱ تا ۲ سال آینده نیاز به تعویض دارد.
- اگر بالای ۳۰۰۰ برسد: صندلی کارکرد خود را تقریبا از دست داده است و باید به فکر خرید صندلی اداری جدید باشید.
به عنوان مثال، یک کاربر 90 کیلویی، روزانه 8 ساعت روی صندلی می‌نشیند و صندلی خود را از یک برند معتبر، 3 سال پیش خریده و از آن به خوبی و در شرایط محیطی مساعد نگهداری کرده است. شاخص کارکرد صندلی او اینگونه محاسبه می‌شود:
8x90x(3/4)= 957
عدد 957 به ما می‌گوید که صندلی در شرایط خوبی است و می‌توان از آن استفاده کرد.
این روش هوشمندانه به شما کمک می‌کند بدون ابزار خاص و تنها با چند داده ساده، طول عمر تقریبی صندلی خود را محاسبه کنید.
روش‌های پیشنهادی دیگر برای شناخت کارکرد صندلی اداری
1- بررسی وضعیت فوم و نشیمنگاه
یکی از اولین نشانه‌های فرسودگی صندلی، تغییر شکل فوم نشیمنگاه است. اگر پس از نشستن متوجه شدید صندلی بیش از حد نرم شده، بدن شما به سمت پایین فرو می‌رود یا صدای خش‌خش از فوم به گوش می‌رسد، این نشانه‌ها می‌گویند عمر صندلی رو به پایان است. معمولا فوم صندلی باکیفیت بین ۴ تا ۶ سال دوام می‌آورد.
2- کنترل جک و مکانیزم تنظیم ارتفاع
جک صندلی (سیلندر گازی) یکی از قطعات کلیدی است. اگر پس از تنظیم ارتفاع، صندلی در طول روز به آرامی پایین می‌آید یا قفل نمی‌شود، جک کارایی خود را از دست داده است. جک‌ها در شرایط استاندارد بین ۵۰ تا ۸۰ هزار بار استفاده دوام دارند که تقریبا معادل ۵ سال کار مداوم است.
3- بررسی چرخ‌ها و پایه‌ها
یکی دیگر از راه‌های تخمین عمر صندلی، توجه به وضعیت چرخ‌هاست. چرخ‌هایی که سخت می‌چرخند، صدای جیرجیر می‌دهند یا باعث خط افتادن روی کفپوش می‌شوند، نشانه‌ی کاهش عمر صندلی هستند. در ایران به دلیل استفاده زیاد روی سطوحی مانند سرامیک یا موکت، معمولا چرخ‌ها پس از ۳ تا ۵ سال نیاز به تعویض دارند.
4- توجه به صداها و لرزش‌ها
صندلی اداری نباید صدای اضافی بدهد. اگر هنگام نشستن، حرکت به جلو و عقب یا چرخش، صدای جیرجیر یا تق‌تق به گوش برسد، یعنی قطعات فلزی و اتصالات در حال فرسودگی هستند. در این شرایط، می‌توان گفت عمر مفید صندلی در حال پایان یافتن است.
5- مقایسه با استاندارد عمر مفید جهانی
طبق استانداردهای بین‌المللی، عمر متوسط یک صندلی اداری باکیفیت بین ۷ تا ۱۰ سال است. صندلی‌های ارزان‌قیمت ممکن است تنها ۲ تا ۳ سال عمر کنند. بنابراین اگر صندلی شما بیش از ۷ سال در حال استفاده است، حتی اگر هنوز سالم به نظر برسد، احتمالا ارزش تعویض یا ارتقا را دارد.
عوامل موثر بر افزایش طول عمر صندلی
برای اینکه بتوانید عمر صندلی خود را بیشتر کنید و شاخص کارکرد آن را بهبود دهید، رعایت چند نکته ضروری است:
- استفاده صحیح: از پرش یا فشار بیش از حد روی صندلی خودداری کنید.
- تمیزکاری منظم: پارچه یا چرم صندلی باید به طور مرتب تمیز شود تا گرد و غبار و رطوبت باعث پوسیدگی نشود.
- تعویض به‌موقع قطعات: گاهی تعویض جک، چرخ یا فوم می‌تواند چند سال دیگر عمر صندلی را افزایش دهد.
- رعایت وزن مجاز: اغلب صندلی‌ها برای وزنی حدود ۹۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم طراحی می‌شوند. استفاده بیش از این مقدار باعث کاهش طول عمر می‌شود.
- محیط مناسب: قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید یا رطوبت بالا، باعث پوسیدگی سریع پارچه و فلز می‌شود.
جمع‌بندی
تخمین طول عمر صندلی اداری نیاز به یک نگاه همه‌جانبه دارد. روش هوشمندانه محاسبه شاخص کارکرد صندلی اداری (CPI) می‌تواند یک دید سریع و عددی به شما بدهد، در حالی که روش‌های ساده‌تر مانند بررسی فوم، جک، چرخ‌ها و صداها ابزارهای کاربردی و روزمره‌ای هستند.
در نهایت، به خاطر داشته باشید که صندلی اداری تنها یک وسیله نیست، بلکه ابزاری برای حفظ سلامت بدن شماست. هزینه برای خرید یک صندلی استاندارد و مراقبت درست از آن، در واقع سرمایه‌گذاری روی سلامت و بهره‌وری کاری شماست. مرکز مبلمان دست دوم اکوآفیس جایی است که شما می‌توانید صندلی کارکرده خود را با یک صندلی نو تعویض کنید.
سوالات متداول
- عمر متوسط یک صندلی اداری چقدر است؟
بین 3 تا 5 سال برای مدل‌های معمولی و ۷ تا ۱۰ سال برای مدل‌های باکیفیت.
- از کجا بفهمم جک صندلی خراب شده؟
اگر ارتفاع صندلی به آرامی پایین می‌آید یا قفل نمی‌شود، جک نیاز به تعویض دارد.
- آیا وزن کاربر روی طول عمر صندلی تاثیر دارد؟
قطعا. اگر وزن بیش از حد مجاز باشد، فوم و جک سریع‌تر خراب می‌شوند.
- آیا می‌توان فوم صندلی را تعویض کرد؟
بله. تعویض فوم و روکش یکی از راه‌های ارزان برای بازگرداندن راحتی صندلی است.
